Wat is longkanker?
Longkanker is kanker van de longen. Het betekent dat cellen in de long ongeremd zijn gaan groeien en een klomp van cellen vormen (een tumor).
Elk jaar krijgen ongeveer 13000 mensen in Nederland longkanker. Patiënten kunnen last krijgen van onder andere kortademigheid, benauwdheid, hoesten, pijn en/of vermoeidheid. Longkanker kan voorkomen in verschillende vormen. Afhankelijk van de vorm en grootte van de cellen wordt een hoofdindeling gemaakt in kleincellig en niet-kleincellig longkanker. Het type longkanker is mede bepalend voor de behandeling die de patiënt krijgt.
Welke soorten longkanker zijn er?
Kleincellige longkanker
Small Cell Lung Cancer
Bij deze vorm van longkanker gaat het om hele kleine, kwetsbare cellen, die zich razendsnel delen. Hierdoor kunnen zij zich ook sneller door het lichaam verspreiden dan de niet-kleincellige soort. Vaak is de kleincellige longkanker dan ook al uitgezaaid op het moment dat er klachten ontstaan.
Niet-kleincellige longkanker
Non-Small Cell Lung Carcinoma
Bij niet-kleincellige longkanker gaat het om kanker in vrij grote cellen. Daarin zijn twee verschillende soorten te onderscheiden: Plaveiselcelcarcinoom en Niet-plaveicelcelcarcinoom (hieronder vallen bijvoorbeeld het adenocarcinoom, het grootcellig carcinoom en het grootcellig neuro-endocriene carcinoom).
Bij niet-kleincellige carcinoom zijn er onderling ook verschillen, sommige hebben mutaties (specifieke eiwitten) op de genen (het DNA van de kankercel) en soorten die dat niet hebben.
Hoe vaak komt het voor?
Ruwweg komt kleincellige longkanker bij ongeveer 15-20% van patiënten met longkanker voor. Bij de overgrote meerderheid is er sprake dus van de niet-kleincellige longkanker.
Iedere vorm van longkanker heeft een eigen gedrag en daarmee vaak ook een eigen behandeling. Het is dus op de eerste plaats belangrijk te achterhalen van welke vorm longkanker er sprake is.
Kleincellige longkanker
Niet-kleincellige longkanker
Wat is Mesothelioom?
Mesothelioom is officieel geen longkanker, het is een kwaadaardige tumor die meestal in het borstvlies ontstaat. Het borstvlies is een vlies dat tussen de ribben en de longen zit. De oorzaak van mesothelioom is bijna altijd blootstelling aan asbest Daarom heet deze ziekte ook wel asbestkanker.
Mesothelioom wordt gezien als een beroepsziekte. Veel mannen hebben mesothelioom gekregen door blootstelling aan asbest via hun werk. Zij hebben bijvoorbeeld in de bouw, zware industrie of op een scheepswerf gewerkt. Of zijn elektro-, verwarmings- of automonteur geweest.
Huisgenoten van deze mannen kunnen ook blootgesteld zijn geweest aan asbest. De asbestvezels kunnen namelijk via de kleding mee naar huis worden gedragen. Bij een deel van de mensen met mesothelioom is niet terug te halen of en waar ze in contact zijn geweest met asbest.
Behandeling bij mesothelioom
De vooruitzichten voor een patiënt met mesothelioom zijn niet goed. Genezing of langdurige overleving is niet mogelijk. Wel zal alles gedaan worden om de ziekte te remmen en klachten te verminderen. Dit heet een palliatieve behandeling. Het doel daarvan is om de kwaliteit van leven te verbeteren.
Palliatieve behandelingen die bij mesothelioom worden gegeven:
- chemotherapie
- bestraling
Sommige patiënten krijgen een combinatie van deze behandelingen. Meer uitleg over chemotherapie en bestraling wordt uitlegt in het hoofdstuk behandelingen.
Waarom geen operatie?
Bij veel kankersoorten is een operatie 1 van de behandelingsmogelijkheden. Bij mesothelioom is het nog niet duidelijk of een operatie zinvol is. Een operatie wordt daarom slechts bij een klein deel van de patiënten gedaan.
Er wordt dan zoveel mogelijk tumorweefsel in het borstvlies verwijderd. Maar het is niet mogelijk om alle kankercellen weg te halen. Bovendien is een operatie aan het borstvlies is een grote ingreep met kans op blijvende klachten
In welk stadium bevindt de longkanker zich?
Wanneer duidelijk is of er sprake is van klein- of niet- kleincellige longkanker, wordt er gekeken naar het stadium waarin de ziekte zich bevindt. Dit is afhankelijk van de grootte van de tumor zelf en of de kankercellen zich hebben uitgezaaid. Hier is vaak aanvullend onderzoek voor nodig en is medebepalend voor het uiteindelijke behandelvoorstel.
Longkankercellen kunnen zich via de bloedbaan en de lymfebanen uitzaaien. Via de bloedbaan kunnen er uitzaaiingen ontstaan in onder andere botten, de lever, de hersenen, de bijnieren en de andere long. Via de lymfebanen kunnen de longkankercellen zich uitzaaien naar de lymfeklieren tussen de longen, de lymfeklieren in de hals en rondom het sleutelbeen, soms ook naar de oksel of de buik.
Voor meer informatie ga naar de patiëntenorganisaties
Patiëntenorganisatie Longkanker Nederland
Longkanker Nederland is de professionele patiëntenorganisatie voor iedereen die met longkanker te maken heeft: de patiënt, naasten en nabestaanden. Bij Longkanker Nederland kunt u terecht voor al uw vragen. Zij luisteren, bieden steun en geven informatie en advies. Ook brengen ze u indien gewenst in contact met lotgenoten om (online) ervaringen te kunnen delen.
Kijk voor meer informatie over Longkanker Nederland op: www.longkankernederland.nl
Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK)
De Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) is de koepel van negentien kankerpatiëntenorganisaties. Elke organisatie maakt zich sterk voor patiënten met (een) bepaalde vorm(en) van kanker of de gevolgen daarvan. De koepel behartigt de algemene belangen en ondersteunt de leden.
Kijk voor meer informatie over NFK op: www.nfk.nl
Asbestslachtoffers Vereniging Nederland
Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN) is een patiëntenvereniging voor asbestslachtoffers en hun naasten. De organisatie biedt een luisterend oor en houdt zich bezig met lotgenotencontact, juridische begeleiding en informatievoorziening.
Kijk voor meer informatie op: www.asbestslachtoffer.nl
